Glüten buğday, arpa ve çavdarda bulunan proteine verilen isimdir. Glüten emilimi olmayan bireyler
günümüzde çok yaygın bir şekilde görülmektir. Çölyak ve çölyak olmayıp glüten hassasiyeti ve buğday
alerjisi olarak 3 grup altında toplanabilmektedir.
Çölyak hastalığının belirtileri;
Öne doğru çıkıntılı karın
Yaşa göre vücut ağırlığında düşüklük
Boyda kısalık ve büyüme geriliği
Miktar olarak fazla ve sık kötü kokan gaita oluşumu
Muzsuz görünüm ve ağlamaya eğilim
İştahsızlık, kusma
Çölyak hastalığının bilinen tedavisinde, glüten içeren besinlerin diyetten çıkarılması gerekmektedir.
Eğer teşhis konulup hala glüten içeren besinler ile beslenildiğinde, ince bağırsakta emilimden sorumlu
villuslarda geri dönüşümsüz olarak bir harabiyet söz konusudur. Demir emiliminde azalma, kemik
ağrıları, kan kalsiyum düzeyinde düşme görülmektedir. O yüzden glütensiz diyet hayat boyunca
uygulanmalıdır. Fakat glütensiz diyet çok katı bir diyet olmakla beraber az miktardaki glüten
belirtilerin devam etmesine neden olmaktadır.
Çölyak olmayıp glüten sindiremeyen hastalarda 2 senelik bir tedavi sonucunda diyet açılıp normal
beslenmeye devam edilmektedir.
Buğday alerjisinde ise buğday ve buğday içeren besinler, ömür boyu hayattan çıkarılmalıdır.
Yulaf glüten içermemesine rağmen diyette yasaktır. Bunun sebebi yulaf işlenirken ve öğütülürken
buğday, arpa ve çavdar ile teması olmasından kaynaklıdır. Az miktarda glüten alımı bile belirtileri
ortaya çıkaracağından çölyak hastalarına yasaklanmıştır.
Glütensiz diyet ile zayıflama görülebilir mi? Glütensiz diyetler, çölyak hastalığı, çölyak hastalığı
olmayan glüten hassasiyeti ve buğday alerjisi gibi glüten ile ilgili bozuklukların yaygınlığına dayalı
olarak beklenenden daha yüksek bir oranda halkla popülerlik kazanmıştır. Genel popülasyonda
glütenden kaçıldığında fayda sağladığı görülmemekte ve yayınlanmış makalelerin hiçbiri glütensiz bir
diyet ile kilo vermeyi desteklememektedir.
Saygılarımla
Metin ÖZTÜRK
Formeform Beslenme ve Diyet Danışmanlık Merkezi
